Arnaud Desjardins
O Arnaud Desjardins είναι από τους λίγους Ευρωπαίους που μεταφέρουν μέσα από τη διδασκαλία τους τη Vedanta, (τη πεμπτουσία των Βεδών), κι αυτό βασιζόμενος όχι μόνον στις άριστες γνώσεις του αλλά και στην προσωπική βιωματική του εμπειρία. Μαθητής του Swami Prajnanpad, υπήρξε κινηματογραφιστής, για τη γαλλική τηλεόραση, μέλος των πιό σπουδαίων πνευματικών και θρησκευτικών κοινοτήτων της Ανατολής και ακούραστος ταξιδιώτης. Αφιέρωσε πολλά χρόνια της ζωής του ζώντας κοντά σε μεγάλους δασκάλους και μοναχούς, καταγράφοντας και κινηματογραφώντας, και πολλά από τα έργα του σήμερα θεωρούνται μουσειακής αξίας - όπως η ταινία του για τις κοινότητες των Αφγανών σοφών σούφι. Με τη μηχανή λήψης του κατέγραψε τη ζωή και το έργο σπουδαίων Ινδών σοφών και γιόγκις, έμεινε στην Ιαπωνία και στο Θιβέτ και έφτιαξε σπουδαίες ταινίες για το Θιβετανικό βουδισμό.
Ο Arnaud Desjardins ζει σήμερα στο Ashram του στην Ηauteville, στο νότο της Γαλλίας. Μετά από πολλά χρόνια διδασκαλίας - ίσως άνω των 20 -, εμπιστεύεται σήμερα το μεγαλύτερο μέρος της διδασκαλίας σε αξιόλογους μαθητές του.
Πρόκειται για έναν εξαιρετικό άνθρωπο, λαμπρής διαύγειας, γνώσης και καλλιέργειας, που οδηγεί τους μαθητές του βήμα - βήμα, μέσα από τα συγκεκριμένα τους προβλήματα, φέρνοντας κοντά την ψυχολογία με τη βαθύτερη υπέρτατη σοφία.
V.P. Dhananjayan και Shanta Dhananjayan
Ινδία.
Το διάσημο χορευτικό ζευγάρι γνωρίστηκε στη σχολή της Ρούκμινι Ντέβι "Καλάκσετρα". Ο V.P. Dhananjayan γεννήθηκε το 1939 σε ένα χωριό της Κέραλα, γυιός δασκάλου. Ο Chandu Panicker, που τότε δίδασκε χορό στην Kalakshetra , γύριζε την επαρχία ψάχνοντας για νεαρούς μαθητές και επέλεξε το 14χρονο για να έρθει να σπουδάσει χορό. Στην Καλάκσετρα πέρασε τα επόμενα 15 χρόνια της ζωής του σπουδάζοντας αλλά και ως πρώτος χορευτής στις παραστάσεις από το 1955 ώς το 67. Εκεί γνώρισε τη μέλλουσα σύζυγό του, Σάντα, κόρη πλούσιας οικογένειας με ρίζες από την Κέραλα και παιδί-θαύμα στο χορό, που σπούδαζε εκεί από ηλικία 8 ετών. Οι δύο νέοι είχαν συχνά την ευκαιρία να χορεύουν μαζί στις παραστάσεις της σχολής και αργότερα κατόρθωσαν να πείσουν τις οικογένειές τους να τους παντρέψουν.
Από τα τέλη της δεκαετίας του '60 άφησαν την Καλάκσετρα και άρχισαν να δημιουργούν δικές τους παραστάσεις, δημιουργώντας σάλο με τις νέες ιδέες και το νέο ρεπερτόριο που ανέπτυξαν. Ο δυναμισμός του χορού τους, τα κοστούμια, ο συνδυασμός των αρσενικών και θηλυκών στοιχείων σε ειδικά χορογραφημένα ντουέτα τους έκαναν κάτι το μοναδικό και τους οδήγησαν και έξω από τα σύνορα της χώρας τους, παρουσιάζοντας τις χορογραφίες τους στα μεγαλύτερα καλλιτεχνικά κέντρα της υφηλίου. Έχουν ιδρύσει τη δική τους ακαδημία χορού και μουσικής, Bharata Kalanjali, στο Chennai καθώς και το Bhaaskara στην Kerala. Ο Dhananjayan, πτυχιούχος Πολιτικών Επιστημών και συγγραφέας βιβλίων για το χορό, συνεχίζει να μάχεται ακούραστα για την αναγνώριση και την ενθάρρυνση των ανδρών χορευτών στην Ινδία.
Οι Dhananjayans τον Απρίλιο του 2016 επισκέφθηκαν την Αθήνα και το Shantom όπου η Λήδα οργάνωσε μια τιμητική εκδήλωση προς τιμήν τους. Ιδού το σχετικό βίντεο:
Adyar K. Lakshman
Ινδία.
Ο Adyar K. Lakshman γεννήθηκε το 1933 στο κράτος Andhra Pradesh της Ινδίας, όπου ο πατέρας του ήταν δάσκαλος σε σχολείο. Ο Shri. P.D. Doraiswamy Iyer, αντιπρόσωπος της περίφημης Rukmini Devi Arundale, ιδρύτριας της σχολής Kalakshetra, εντυπωσιάστηκε από το μουσικό και ρυθμικό του ταλέντο, καθώς και του αδελφού του, τού Rama Rao, και πρόσφερε στα δυό αγόρια να πάνε στο Μαντράς για να φοιτήσουν στη σχολή. Εκεί, σε ηλικία 11 ετών, το 1944, ξεκίνησε τη μουσική και χορευτική του εκπαίδευση (Μπάρατα Νάτυαμ, κρουστά μρίντανγκαμ αλλά και διεύθυνση και διδασκαλία χορού, δηλ. Nattuvangam) με τους καλύτερους δασκάλους, μεταξύ των οποίων και η ίδια η Rukmini Devi αλλά και μερικές από τις πιό φημισμένες ντεβαντάσις της εποχής, όπως η Mylapore Gowri Ammal. Εκτός απ’αυτά, σπούδασε και χορό Κατάκαλι, με τους Ambu Panicker και Chandu Panicker.
Μετά την αποφοίτησή του το 1948, άρχισε να λαβαίνει μέρος στις παραστάσεις της Kalakshetra και συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές τόσο στο χορό όσο και στα κρουστά και τη διεύθυνση χορού. Το 1958 άρχισε να μεταδίδει τα τραγουδιστικά του ρεσιτάλ στο ραδιόφωνο, πράγμα που συνεχίζει ώς τώρα, και έλαβε μέρος στο γαλλικό δίσκο με τίτλο Inde Thala.
Η σταδιοδρομία του ως δασκάλου άρχισε φυσικά στην Kalakshetra όπου δίδαξε χορό, μουσική, διεύθυνση χορού, μρίντανγκαμ και σανσκριτική γλώσσα. Από το 1956 ώς το 1969 ήταν κύριος δάσκαλος χορού στη Natyalaya..Ήταν από τους πρώτους δασκάλους του Μπάρατα Νάτυαμ που ταξίδεψαν στο εξωτερικό - τη δεκαετία του '60, διδάσκοντας μεγάλο αριθμό μαθητών, κερδίζοντας το χαϊδευτικό παρατσούκλι "ο διεθνής γκούρου". Το 1969 δημιούργησε τη δική του σχολή, την Ακαδημία Καλών Τεχνών Bharata Choodamani στο νότιο Μαντράς (σημερινό Chennai). Περισσότεροι από 100 σπουδαστές έχουν ώς τώρα δώσει το arangetram τους όχι μόνον στην Ινδία αλλά και στο εξωτερικό
Ο Shri. Adyar Lakshman είναι από τους πιό φημισμένους nattuvanars στην Ινδία, και η διεύθυνσή του χαρακτηρίζεται από το δυναμικό και παρασυρτικό ρυθμό που παρέχει στους χορευτές. Έχει ταξιδέψει σ’όλη την Ινδία, τη Σρι Λάνκα και το Πακιστάν, αλλά και στις μεγαλύτερες πόλεις των Η.Π.Α., τις περισσότερες χώρες της Δυτικής και Ανατολικής Ευρώπης, της πρώην ΕΣΣΔ, στην Αυστραλία, την Ιαπωνία κ.ά. Έχει τραγουδήσει και διευθύνει το χορό στα χοροδράματα της Kalakshetra αλλά και σε ρεσιτάλ φημισμένων χορευτών όπως η Rukmini Devi, οι Dhananjayans, η θρυλική χορεύτρια Kamala και πολλοί άλλοι. Έχει χορογραφήσει πάμπολλα κομμάτια, που χαρακτηρίζονται από τη ρυθμική τους ένταση και την ευαισθησία στην ψυχολογία των χαρακτήρων.
Έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία, μεταξύ των οποίων τα Kalai Mamani (1981), "Padmashri" (1989) και Sangeet Natak Academy (1991). Την παράδοση της οικογένειας συνεχίζουν η κόρη του Induvadana Balan Malli, χορεύτρια, μουσικός και δασκάλα, καθώς και οι δίδυμοι γιοι του Baba Prasad και Krishna Prasad (διεύθυνση χορού-κρουστά).
Maman Mabe
Γκαμπόν, Αφρική
Η maman Mabe (μαμά Μαμπέ),η δασκάλα και θεραπεύτρια της Λήδας Shantala, στην αφρικάνικη αρχέγονη χοροθεραπευτική διαδικασία-μύηση, momwiri, από το Γκαμπόν της Αφρικής.
.
Kalanidhi Narayanan
Ινδία
Κόρη καλής οικογενείας, ξεκίνησε χορό στη δεκαετία του ’30,
σε ηλικία 7 ετών, με δασκάλους τη σπουδαία ντεβαντάσι Gauri
Amal και τον Kannapeta Pillai. καθώς και τουChinnajaNaidu,
που ήταν ένας από τους μεγαλύτερους δασκάλους της abhinaya,
της τέχνης της έκφρασης. Άρχισε να εμφανίζεται δημόσια
με μεγάλη επιτυχία, όμως στα δεκάξι της υποχρεώθηκε από
τους κοινωνικούς νόμους να σταματήσει να δίνει παραστάσεις
και να αφιερωθεί στο ρόλο της συζύγου και μητέρας. Με το
πέρασμα του χρόνου, ο χορός, που είχε απαγορευτεί στους
ναούς, άρχισε πάλι να γνωρίζει επιτυχία ως τέχνη της σκηνής,
θέαμα. Η πεμπτουσία της τέχνης όμως, που είναι η εκλεπτυσμένη
έκφραση του συναισθήματος του ήρωα μέσω της της αμπίναγια
(έκφρασης) χάθηκε μαζί με τις ντεβάντασι, και αυτό που έμεινε
ήταν η χορευτική τεχνική και επιδεξιότητα.
Ετσι
λοπόν, κάτω από την πίεση των ιθυνόντων, στις αρχές του
1970, μετά από απουσία 30 χρόνων, η Καλάνιντι Ναράγιαναν
εμφανίστηκε και πάλι, για να διασώσει την παράδοση, ως
η μοναδική εναπομείνασα δασκάλα της πανάρχαιας τέχνης
της έκφρασης και της γλώσσας του συναισθήματος.
Αρχικά
σημειώθηκαν αντιδράσεις από τη μερίδα των δασκάλων που φοβόνταν
μήπως ξαναζωντανέψει κάτι που κατά τη γνώμη τους θα υποβίβαζε
την τέχνη. Σε σημείο ορισμένοι να απαγορεύουν στους μαθητές
τους να πάνε για μάθημα στην Καλάνιντι, απειλώντας να τους
διώξουν αν το κάνουν. Όμως, ευτυχώς, η δεκαετία του ’80
δεν ήταν δεκαετία του ’30: η τέχνη της βρήκε τεράστια απήχηση
και αναγνωρίστηκε. Χάρη σ’αυτήν διασώθηκε ένα πολύτιμο κομμάτι
του χορού, ο οποίος χωρίς αυτό θα ήταν ξερός και ακαδημαϊκός.
Πολυάριθμες είναι οι τιμές που η χώρα της της έχει αποδώσει,
και ο τότε πρωθυπουργός Ρατζίβ Γκάντι την παρασημοφόρησε
για τις υπηρεσίες της. Έχει αναγνωριστεί ως Padma Bhushan,
η δεύτερη σε σπουδαιότητα διάκριση στην Ινδία.
Οι μαθήτριές της φέρουν τη σφραγίδα της διδασκαλίας της
και την τιμούν με τις επιτυχίες τους στην Ινδία και το εξωτερικό.
T.K.V. Desikatchar
Ινδία. 1938-2016
Γυιός του θρυλικού δασκάλου Sri T. Krishnamacharya (που δίδαξε, μεταξύ άλλων, τον B.K.S. Iyengar και τον Patabhi Jois), μεγάλωσε μέσα στη γιόγκα από παιδάκι, όμως είχε αποφασίσει αρχικά να γίνει μηχανικός. Οι σπουδές αυτές, όπως έλεγε ο ίδιος, τον βοήθησαν πολύ στο επάγγελμα στο οποίο τελικά αφοσιώθηκε, ίσως αναπτύσσοντας την αξιοθαύμαστη ικανότητα να εκφράζεται με απλότητα και σαφήνεια, αρετές που διαπιστώνουν οι εκατοντάδες μαθητές που επισκέπτονται το κέντρο του διαφαίνονται και στα αξιοθαύμαστα βιβλία του όπως The Heart of Yoga.
Από τη διδασκαλία του πατέρα του, "κληρονόμησε" την ιδέα πως η γιόγκα δεν είναι ένας στενός κορσές μέσα στον οποίο πρέπει να στριμωχτούν όλοι, αλλά αντίθετα πως η θαυμαστή ποικιλία και ευελιξία της επιτρέπει άπειρες παραλλαγές και προσαρμογές στις ανάγκες του κάθε ανθρώπου. Επίσης κεντρικό στοιχείο της διδασκαλίας του είναι η πρωταρχική σημασία της αναπνοής κατά τη διάρκεια των ασκήσεων, καθώς και η αλληλουχία ασκήσεων που "ρέουν" η μιά μέσα στην άλλη.
Σεμνός και γαλήνιος άνθρωπος, όσο πιό γίνεται μακριά από κάθε έπαρση, έζησε και δίδαξε μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, και παρ'όλο που ταξιδεύει συχνά στο εξωτερικό, δεν επεδίωξε να ιδρύσει "παραρτήματα" ούτε να γίνει σουπερστάρ της γιόγκα στη Δύση, προτιμώντας να καλοδέχεται μαθητές απ'τις τέσσερεις γωνιές του πλανήτη στον απλό χώρο που ίδρυσε ο πατέρας του στο Τσένναϊ και που συνεχίζει να διαχειρίζεται με την ίδια αφοσίωση.
Sri Chandra Swami
Ο Chandra Swami, είναι από τις σπουδαιότερες σύγχρονες μορφές απελευθερωμένων Ινδών σοφών, που ενσαρκώνει μέσα στην καθημερινότητά του την ουσία των αρχαίων φιλοσοφικών κειμένων, στέκοντας στην κορυφή της πνευματικής ακεραιότητας.
Γεννήθηκε στις 5 Μαρτίου το 1930 στο Πακιστάν, στο χωριό του μεγάλου σοφού Baba Bhuman Shah (1687-1747), ο οποίος υπήρξε και πνευματικός οδηγός του. Στα 22 του χρόνια, ακολουθώντας την εσωτερική φωνή, εγκατέλειψε τις μεταπτυχιακές του σπουδές, τα υπάρχοντά του, τους γνωστούς και συγγενείς του και έφυγε για να ακολουθήσει τη δύσκολη περιπετειώδη ζωή του μοναχικού ασκητή. ΄Εζησε για οκτώ χρόνια σε μια σπηλιά στο Jammu και Kashmir και από το 1961 έως το 1970 έζησε ολομόναχος στη ζούγκλα σ΄ένα ερημονήσι του Γάγγη, κοντά σε άγρια θηρία και επικίνδυνες συνθήκες, πλημμύρες και καύσωνες. Εδώ βίωσε την υψηλότερη πνευματική εμπειρία, η οποία έκτοτε δεν τον εγκατέλειψε ποτέ.
Σήμερα ζει στo Ashram Sadhana Kendra, περιτριγυρισμένο από ήσυχα βουνά δίπλα στον ποταμό Γιάμουνα. Ο Swamiji παραμένει σε απόλυτη σιωπή εδώ και 18 χρόνια. Η σιωπή του όμως είναι πιο εύηχη και σημαντική από χιλιάδες λόγια. Ένα κύμα αγιοσύνης τον περιβάλλει και απλώνεται σε κάθε φιλοξενούμενο που αμέσως αισθάνεται τη γοητεία, το βάθος και την αγάπη του. Η ζωή κοντά στον Chandra Swami αποτελεί ιδιαίτερη και μοναδική εμπειρία ζωής για τον επισκέπτη, ένα σημείο εσωτερικής αλλαγής και φώτισης.
